![](/media/lib/572/n-ranisgoto-a273f7b2e8ebb63ce7d09b454b5318bc.jpg)
Technokompleks LRJ to nie dzieło neandertalczyka. Odkrycie zmienia pogląd na prehistorię Europy
1 lutego 2024, 12:39Homo sapiens pojawił się w północnej części Europy ponad 45 000 lat temu, na wiele tysięcy lat zanim z południa zniknął neandertalczyk. Szczątki znalezione w jaskini Ilsenhöhle w Ranis w Niemczech pozwalają też po raz pierwszy zidentyfikować przedstawiciela technokompleksu LRJ (Lincombian-Ranisian-Jerzmanowician). To zespół europejskich kultur archeologicznych, do którego należy m.in. kultura jerzmanowicka. Odkrycie dokonane przez międzynarodowy zespół naukowy kierowany przez specjalistów z Instututu im. Maxa Plancka może rozstrzygnąć spór o to, kto – neandertalczyk czy człowiek współczesny – był twórcą LRJ.
![](/media/lib/392/n-stela87-9243e563225cb90d4b9e686577687ed3.jpg)
Wyjątkowa stela 87 to wczesny przykład rozwoju pisma w Mezoameryce
14 marca 2020, 05:22Gdy w 2018 roku archeolodzy pracujący na stanowisku Tak'alik Ab'aj w El Aintal położonym o 140 na południowy-zachód od stolicy Gwatemali, znaleźli stelę 87, nie podziewali się, z jak wyjątkowym zabytkiem mają do czynienia. Okazało się, że pochodząca sprzed niemal 2000 lat stela reprezentuje początki pisma Majów
![](/media/lib/37/carriacou-66be727f88599548a70a7d911c1c34b3.jpg)
Długa historia odurzania
20 października 2008, 09:31Naukowcy podejrzewali, że ludzie zażywają narkotyki od naprawdę dawna, nie mieli na to jednak przekonujących dowodów. Ostatnio Quetta Kaye z Uniwersyteckiego College'u Londyńskiego i Scott Fitzpatrick z Uniwersytetu Stanowego Północnej Karoliny znaleźli sprzęty wykorzystywane do przygotowania wziewnych środków halucynogennych. Datowanie wskazuje, że należały do przedstawicieli prehistorycznych plemion południowoamerykańskich.
![](/media/lib/499/n-basen-245e82445d7be9d1b8f888d7b04b534a.jpg)
To nie port wojenny, a świątynny basen i obserwatorium astronomiczne sprzed 2500 lat
14 kwietnia 2022, 09:53Znajdujący się na Sycylii basen sprzed 2500 lat był uważany dotychczas za port wojenny. Teraz archeolodzy doszli do wniosku, że w rzeczywistości to jeden z największych w Śródziemiomorzu świętych zbiorników wodnych.
![](/media/lib/253/n-widok-ogolny-odkrytego-fundamentu-f783fa1daa644f3ded30b76ddf92ce78.jpg)
Sukces wrocławskich archeologów. Wykopali szubienicę z XVI wieku
3 sierpnia 2016, 06:09Archeolodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego dokonali kolejnego ważnego odkrycia. Zespół pod wodzą dr. Pawła Dumy wydobył z ziemi pochodzącą z XVI wieku szubienicę. To największe tego typu znalezisko na Śląsku i jedno z największych w całej Polsce.
![](/media/lib/572/n-lozko-d66c672d473d900aebf5a67b7798ffbc.jpg)
Niezwykle rzadki zabytek – w Londynie znaleziono kompletne rzymskie łoże pogrzebowe
8 lutego 2024, 09:22Podczas wykopalisk przy Holborn Viaduct w Londynie archeolodzy znaleźli niezwykle rzadkie rzymskie łoże pogrzebowe. Co więcej, jest to pierwsze kompletne łoże tego typu odkryte na Wyspach Brytyjskich. Zostało wykonane z wysokiej jakości dębu, ma rzeźbione nogi, a poszczególne elementy zostały połączone drewnianymi kołeczkami. Przed umieszczeniem w grobie zostało rozłożone na części, jednak niewykluczone, że podczas pogrzebu niesiono na nim zwłoki.
![](/media/lib/405/n-wykopvall-d63aa229ebc880314801e0ef8073a7c4.jpg)
Hiszpanie znaleźli miejsce spoczynku irlandzkiego bohatera wojny z Anglikami
1 czerwca 2020, 05:31Hiszpańscy archeolodzy znaleźli prawdopodobne miejsce spoczynku irlandzkiego bohatera Hugh Roe O'Donella, głównego autora wielkiego zwycięstwa nad Anglikami w bitwie nad Żółtym Brodem (bitwa pod Yellow Ford). Mimo tej wiktorii irlandzcy rebelianci ponieśli kilka lat później klęskę pod Kinsale, która zakończyła istnienia sięgającego prehistorii gaelickiego porządku w Irlandii, ostatecznie rozwiała marzenia o niepodległości i zapoczątkowała Plantację Ulsteru.
Neolityczne amputacje
26 stycznia 2010, 09:36Wszystko wskazuje na to, że nie docenialiśmy zaawansowania medycznego naszych przodków z wczesnego neolitu. W grobie w Buthiers-Boulancourt - 70 km na południe od Paryża - naukowcy znaleźli bowiem przykład udanej amputacji lewego przedramienia, którą przeprowadzono na starszym mężczyźnie 6900 lat temu.
![](/media/lib/514/n-arpad-9082863df9b8d16a2de4f3bb439d5e16.jpg)
Skarby z epoki brązu na bogato wyposażonym cmentarzu na Węgrzech
5 sierpnia 2022, 08:36W pobliżu miasta Mány na Węgrzech archeolodzy z Szent István Király Museum znaleźli cmentarz z epoki brązu, na którym chowano osoby o wysokim statusie społecznym. Na miejsce pochówku trafiono podczas budowy autostrady. Dotychczas odkryto kilka bogato wyposażonych grobów.
![Zamek w Malborku © Topory; GNU FDL](/media/lib/251/n-1179739053_933413-809fa38d0ea9e4942f96363d8ef21da1.jpeg)
Wiemy, co jedli krzyżacy z Przezmarku
4 stycznia 2019, 05:12Większość potraw spożywanych ok. 500 lat temu na krzyżackim zamku w Przezmarku (woj. pomorskie) gotowano. Składały się z mięsa i warzyw, a zaskakująco mało było dań rybnych, mimo blisko położonego jeziora – wynika z analiz tłuszczów znajdujących się na fragmentach naczyń ceramicznych.